Gojaznost je postala svetski problem. Poslednjih 30 godina, u prehrambenoj industriji počeli su da se koriste različiti zaslađivači, izbacivane su masti iz hrane jer su postale popularne dijete bez masti, a dodavani su šećeri kao pojačivači ukusa. Epidemija gojaznosti je ozbiljno zahvatila svetsku populaciju. Gojazni ljudi imaju veliki višak telesne mase i po pravilu su čitav život na dijetama. Docent doktor Dejan Veličković bavi se hirurgijom jednjaka i želuca. Barijatrijsku hirurgiju učio je od svetski priznatih stručnjaka u Litvaniji, Sjedinjenim Američkim državama i Rumuniji. Stečeno znanje već osam godina primenjuje u Srbiji i uspešno pomaže gojaznim pacijentima koji su spremni da sebi promene život i da se leče na vreme.
Kome je namenjena hirurgija smanjenja želuca – sleeve gastrektomija
Doc. dr Dejan Veličković: “ Naš kriterijum za operaciju sleeve gastrektomija i kriterijum za operaciju u ostalim velikim svetskim centrima koji se bave barijatrijskom hirurgijom je body mass index ili indeks telesne mase preko 40. Dakle, to su ljudi koji se ceo život bore sa kilažom i uglavnom su gojazni od detinjstva. Taj problem se nagomilavao i onda pacijenti dođu u stadijum kada više nema nazad. Pacijenti sa problemom gojaznosti dobijaju razne bolesti koje su vezane za gojaznost. Najčešće su to hipertenzija, šećerna bolest, problemi sa koštano zglobnim sistemom, bolovi u kičmi, bolovi u kukovima, kolenima, skočnim zglobovima i slično. Gojaznim ljudima je hirurgija poslednja opcija za spašavanje života. “
Koliko kilograma može da se izgubi ukoliko se poštuje propisani postoperativni režim
Doc. dr Dejan Veličković: “ U Atlas bolnici radimo dve vrste intervencija. Radimo sleeve gastrektomiju gde se želudac sužava na promer negde oko 2cm, znači skoro jednak širini jednjaka. Značajno se smanjuje kapacitet želuca za uzimanje hrane i sa tom operacijom može da se smrša prilično – pedeset, šezdeset kilograma. Imali smo pacijente koji su smršali i mnogo više. Najintenzivniji gubitak kilograma je u prvih godinu dana, a ukoliko se operacija izvede tehnički korektno, efekti mogu da budu i dugotrajni.
Druga operacija koju izvodimo je gastric bypass. To je kombinacija restrikcije, odnosno smanjenje kapaciteta želuca i isključivanja jednog dela tankog creva iz pasaža, odnosno resorpcije. Kombinacija resorptivne i male apsorptivne procedure. Ova operacija je radikalnija u odnosu na sleeve gastrektomiju i uglavnom se koristi kao primaran izbor za pacijente koji imaju težak dijabetes, odnosno tešku šećernu bolest. „
Koje su nehirurške metode za gubitak kilograma?
Doc. dr Dejan Veličković: “ Pacijenti se gotovo uvek plaše operacije. Mi sprovodimo lečenje i drugačijim metodama odnosno manje invazivnim – endoskopskim metodama. Radimo plasiranje intragastričnog balona u želudac, čime se značajno smanjuje kapacitet želuca. Intragastrični balon ima određen hormonalni efekat i produžava osećaj sitosti. Ova intervencija je uglavnom opcija za pacijente koji nemaju tako veliki višak telesne mase. Za pacijente sa indeksom telesne mase preko 40, balon može da bude samo uvod u hirurško lečenje gojaznosti. Za pacijente sa indeksom telesne mase od 35 do 40 i balon može da bude trajno rešenje. “
Priprema pacijenta za operaciju sleeve gastrektomije
Doc. dr Dejan Veličković: “ Svi pacijenti, koji su planirani za barijatrijsku operaciju i za koje mi postavimo indikaciju, prolaze preglede lekara specijalista:
- anesteziologa
- kardiologa
- endokrinologa
- pulmologa
- pneumoftiziologa
Svi moramo da se uverimo da je pacijent u stanju da se operiše, iako je to relativno jednostavno operacija sa hirurške strane. Ti pacijenti su prilično ozbiljni za vođenje anestezije i za postoperativni tok. Najveći broj ljudi dolazi na operaciju misleći da su samo gojazni, ne shvatajući da su vrlo bolesni. Često nam je potrebna i konsultacija psihijatra. Gotovo uvek, kada zakazujemo operacije pacijentima, probamo da ih stavimo na test da bismo videli da li su oni mentalno i psihički spremni da smršaju, što nama isto tehnički olakšava operaciju. Pacijente stavljamo na niskokalorijske dijete pre operacije, dakle, moraju i pacijenti da pokažu posvećenost gubitku kilaže. “
Ove hirurške i nehirurške metode izvode se u Centru za barijatrijsku hirurgija Atlas bolnice
Doc. dr Dejan Veličković: “ Pacijenti nemaju nikakve velike rezove na trbuhu. Postoje samo mali rezovi kroz koje se ubacuju instrumenti i kamera preko koje mi vidimo i možemo da radimo unutar želuca. Operacija se sastoji u tome da se želudac suzi odnosno skrati i da se jedan veliki deo želuca izbaci odnosno otkloni. Samim tim značajno se smanjuje kapacitet želuca. Operacija traje u proseku između sat i po do dva sata. Operacija se radi laparoskopski, bez rezova i pacijenti se nakon operacije bude. Već tokom večeri, nekoliko sati nakon operacije, u saradnji sa sa fizijatrima i fizioterapeutima, pacijente dižemo na noge i počinju da uzimaju tečnost. Dan, eventualno dva dana nakon operacije, pacijenti su spremni da idu kući. Kada se operacija tehnički dobro izvede, pacijenti sutradan izgledaju kao da nisu operisani i bolje podnose ovu intervenciju nego operaciju žučne kese, što je svima nama neverovatno. “
Pacijent se prati u kontinuitetu jer je njegov problem složen i moraju se sagledati svi aspekti
Doc. dr Dejan Veličković: “ Desetog dana nakon operacije skidamo konce. Svi pacijenti dobijaju već napisane dijete odnosno plan kako treba da se hrane narednih meseci. Polako se uvodi prvo tečna i kašasta ishrana, a kasnije prelaze na čvrstu hranu. Mi naravno kontrolišemo pacijente i putem telefona, a i dolaze na kontrole svakih tri ili šest meseci dok ne budu potpuno zadovoljni. “
Sa čim se pacijenti susreću nakon operacije smanjenja želuca?
Doc. dr Dejan Veličković: “ Odmah nakon operacije (sleeve gastrektomija), pacijenti se susreću sa novom realnošću. Pacijenti ne mogu da pojedu količinski koliko su mogli, što mnogim pacijentima izaziva frustracije. Pokazalo se da nakon ove operacije i operacije gastro bajpasom, pacijenti moraju da uzimaju suplementaciju mikroelementima, mineralima i proteinima doživotno. “
Ukoliko se ne uradi operacija – sleeve gastrektomija, gojaznost može da dovede do jako opasnih i teških kardiovaskularnih bolesti, infarkta, bolesti zglobova, teških oblika dijabetesa.
Doktor Veličković je u svojoj karijeri operisao jako mlade gojazne ljude, ali preporučuje pacijentima da je negde oko četrdesete godine poslednja šansa da se gojaznost zaustavi. Da se pacijent reši desetine kilograma i spreči dalje urušavanje zdravlja.
Ceo prilog možete pogledati klikom OVDE.
