Hirurgija debelog creva

Debelo crevo je završni deo digestivnog trakta koji se nastavlja na tanko crevo.

Dužine je oko 2 metra i ima promenljiv dijametar (na početku 8-10 cm, a u nishodnom delu 3-4 cm).

Počinje u desnoj bedrenoj jami i pruža se od tzv. ileocekalnog otvora do čmarnog otvora ili anusa.

Debelo crevo prihvata iz tankog creva sadržaj iz koga apsorbuje vodu i soli.

Osim toga, ono prikuplja nesvarene ostatake koje u procesima vrenja i truljenja pretvara u izmet (feces).

U njemu se takođe nalazi mnoštvo bakterija koje imaju sposobnost sinteze vitamina koje organizam apsorbuje.

Debelo crevo je jedan od primarnih organa u telu odgovoran za detoksikacioni proces. Zdravo telo ima prirodnu sposobnost da eliminiše toksine i štetne materije iz tela kao što su: bakterije, pesticidi, prehrambeni aditivi, zagađivači okoline, lekovi i hemikalije se filtriraju kroz interni detoksikacioni proces i eliminišu se kroz naša creva. Prva odbrambena linija tela je zdravo debelo crevo.

 

Kad dolazi do problema u debelom crevu

Međutim naš unutrašnji detoksikacioni proces može da se sruši od preteranog izlaganja zagađivačima okoline u vazduhu, hrani i vodi, lošom ishranom, usled nedostatka unošenja adekvatnih vlakana, prekomernom upotrebom alkohola i kofeina, usled velikog stresa, nedostatka vežbanja, preteranog korišćenje antibiotika i lekova.

Kada se u telu unutrašnji detoksikacioni proces sruši, toksini cirkulišu u krvi umesto da budu eliminisani kroz debelo crevo, što izaziva bolesti probavnih organa i dovodi do drugih ozbiljnih zdravstvenih poremećaja.

Kakva ishrana je poželjne

Za svakodnevno održavanje zdravlja creva, veoma je važna ishrana bogata grupom namirnicama kao što su: celovite, neprerađene namirnice, vlakna Psylliuma, voće i voćni sokovi, kvalitetni proteini: nemasno meso, riba, pasulj i mahunarke, složeni ugljeno-hidrati poput svežeg povrća i celovitih žitarica.

Pored ishrane, veoma je važno i redovno pražnjenje creva koje se uglavnom vrši dva puta dnevno do tri puta nedeljno.

Neredovno i teško izbacivanje oskudne, tvrde stolice naziva se opstipacija ili zatvor. Povremeni slučajevi nastajanja zatvora nisu opasni, ali kod hroničnih slučajeva potrebno je istražiti razlog nastajanja, odnosno uzrok. Najčešći uzrok zatvora je ishrana koja nedovoljno sadrži biljna vlakna i nedovoljan unos tečnosti tokom dana, kao i prekomerna konzumacija alkohola ili napitaka sa velikom koncentracijom kofeina, a pored toga, dugo sedenje, nepokretljivost, izostanak fizičke aktivnosti značajno utiču na usporeni rad creva i neredovno pražnjenje.

Simptomi bolesti

Glavni simptomi bolesti su: pojava krvi u stolici, bol u trbuhu, neredovna stolica, malaksalost i anemija.

Ono što je veoma važno jesu mere prevencije koje daju rezultate.

To su pre svega testovi, koji obuhvataju provere putem kolonoskopije koju je moguće obaviti u bolnici Atlas.

Savetuje se redovni skrining od 50-te godine.

Pored testova, važna stavka u prevenciji bolesti jeste zdrava ishrana koja obuhvata više voća i povrća, unošenje vitamina D, kao i kalcijuma, izbegavanje crvenog mesa, rafinisanog šećera i brašna, a umesto toga, povećani unos hrane bogate vlaknima koja pomaže izbacivanju nesvarene hrane iz debelog creva, kao i povećani unos tečnosti, pre svega vode, koja sprečava zatvor i pomaže održavanju creva aktivnim.

Takođe, mera prevencije su i fizičke aktivnosti, koje podrazumevaju svakodnevno kretanje od 30 do 60 minuta umerene fizičke aktivnosti najmanje 5 dana u nedelji, kao i izbegavanje određenih navika poput pušenja. Redovne fizičke aktivnosti snižavaju krvni pritisak što je od velike koristi za telo.

Operacija debelog creva

Tumor debelog creva se dijagnostikuje endoskopskim metodama i biopsijom.
U primeni su i radiološka ispitivanja: snimanje creva ispunjenih kontrastom (irigografija) kao i nalazi tumorskih markera u krvi.

Najvažnija dijagnostička procedura je pregled creva optičkim instrumentima sa biopsijom (kolonoskopija).

Pregled debelog creva kao i operacija debelog creva podrazumeva potpuno čišćenje creva od crevnog sadržaja. To se sprovodi tokom tri dana pre planirane pretrage ili operacije. Bolesniku se određuje tačna dijeta, sredstva za čišćenje i klizme.

Lečenje se sastoji u radikalnom odstranjenju tumora sa delom debelog creva sa pripadajućim limfnim žlezdama.

Hirurški tretman u proseku zahteva oko 7 dana hospitalizacije.

Postoperativni oporavak traje oko 6 nedelja nakon radikalne operacije debelog creva.

Ukoliko je tumor već dijagnostikovan i pacijent spreman za operaciju, preporučuje se ishrana bogata belančevinama i vitaminima. Tri dana pred operaciju sprovodi se standardna priprema creva kod operacije na debelom crevu.

Nakon operacije i zarastanja rane, pacijentima se preporučuje ishrana bogata belančevinama i vitaminima bez viška začina.

Eksperti iz oblasti: Opšta hirurgija

• 

  Doc. dr Knežević Đorđe

  Specijalista opšte hirurgije
• 

  Prof. sci. med. dr Prof. dr Knežević Srbislav

  Specijalista opšte hirurgije